Στα άδυτα της δικτατορίας της 21ης Απριλίου

«Oταν κάποτε γραφτεί από την αρχή η ιστορία της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967, οι “συνυπεύθυνοι” θα βγουν στο ξαναμέτρημα πολύ περισσότεροι από αυτούς που μέχρι τώρα γνωρίζουμε. Όσο για τους εκλεκτούς του καθεστώτος αυτοί κι αν ξεπερνούν κάθε προσδοκία αφού πλήθος ήταν εκείνοι που εξασφάλισαν ανέξοδα μία ταυτότητα δημοκράτη αντιστασιακού και μερικοί εξ αυτών δεν δίστασαν να ευωχούνται και να δεξιώνονται στο προεδρικό μέγαρο κάποιους Ιούλιους της μαύρης μνήμης για να γιορτάσουν περιχαρείς την επάνοδο της δημοκρατίας τρώγοντας αστακογαρίδες”.

Με αυτόν τον σκληρό πρόλογο υποδέχεται τον “Φιλελεύθερο” ο συγγραφέας Δήμος Λεβιθόπουλος, εμπνευστής και δημιουργός του περίφημου ιστορικού αρχείου “ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΕΒΙΘΟΠΟΥΛΟΣ” στο οποίο διασώζονται ανεκτίμητης ιστορικής αξίας ντοκουμέντα της πρόσφατης ιστορίας της Ελλάδας από το κίνημα του 1935 έως και την προδοσία της Κύπρου το 1974.

Ο οικοδεσπότης του μας ξεναγεί στη συνέχεια στα άδυτα του στρατιωτικού καθεστώτος μέσα από επιστολές των ίδιων των δικτατόρων, ντοκουμέντα και συγκλονιστικά απόρρητα μυστικών υπηρεσιών και άλλα ικανά να προκαλέσουν ρίγη συγκίνησης και στον πιο αδιάφορο.


- Εσείς κύριε Λεβιθόπουλε, πιστεύετε ότι ειδικά η ιστορία της Χούντας πρέπει να γραφτεί από την αρχή;
- Ασφαλώς. Και μάλιστα με τον εξής τίτλο: η ιστορία της δικτατορίας και... η δικτατορία της ιστορίας.
- Υπάρχουν κατά τη γνώμη σας πολλά και σημαντικά στοιχεία για την 21η Απριλίου που δεν έχουν δει το φως τέσσερις δεκαετίες μετά;
- Αυτά που είδαν το φως είναι μόλις το ένα τοις χιλίοις. Και πολύ λέω.

- Πού οφείλεται αυτό;
- Η περίπτωση της δικτατορίας εξελίχθηκε τελικά σε ένα δια -δικαστικό και κοινωνικό θρίλερ του οποίου γνωρίζουμε μόνο το ρεπορτάζ, όχι όμως και την ιστορία. Ένα καθεστώς αυταρχικό δημιουργεί δύο εκκολαπτήρια. Το πρώτο αθέλητα, το άλλο ηθελημένα. Ένα, αγωνιστών και ένα χαφιεδοκολάκων.
Όταν το καθεστώς αυτό πέσει ακολουθώντας τη μοίρα κάθε δικτάτορα που είναι να ιππεύει μια πεινασμένη τίγρη αλλά άμα πέσει, κλαψ’ τον. Τότε δημιουργείται μια τεράστια σύγχυση, αφού όλοι θέλουν να ανέβουν στο βάθρο των νικητών, δίκαιοι και άδικοι.
Μην ξεχνάτε ότι στο θέατρο σκιών που είναι καθρέπτης της κοινωνίας σκιών, την αμοιβή για το δράκο που σκότωσε ο Μεγαλέξανδρος την παίρνει τελικά ο Καραγκιόζης. Έτσι γίνεται πάντα. Σε ακραίες περιπτώσεις μάλιστα, στο τέλος καρπαζώνεται ο Μεγαλέξανδρος. Το έχουμε δει κι αυτό...

- Με αυτό τι υπονοείτε;
- Δεν υπονοώ. Λέω καθαρά και ξάστερα ότι υπάρχουν πολλοί άγνωστοι, εντελώς άσημοι αγωνιστές που η προσφορά τους και οι κακουχίες τους ξεπερνούν το πλέον απερίγραπτο μυθιστορηματικό μεγαλείο. Όλοι αυτοί θα άξιζαν να γίνουν βιβλία, κινηματογραφικά σενάρια και γιατί όχι και υπουργοί. Τώρα την ακριβώς αντίθετη σκέψη την αφήνω στη δική σας δημιουργική φαντασία.

- Υπάρχουν στοιχεία για όλα αυτά;
- Μόνο στοιχεία. Γιατί επί 20 χρόνια, δεν κάνω τίποτ’ άλλο παρά να δημιουργώ ένα ταμείο ιστορικών στοιχείων-ντοκουμέντων που η απλή παράθεσή τους αρκεί για να “γράψει” την ιστορία. Οι εμπνευσμένοι λογιότατοι ιστοριογράφοι περιττεύουν στην προκειμένη περίπτωση.

- Είναι δύσκολη η συλλογή αυτών των στοιχείων;
- Εξαρτάται. Στην ιστορία υπάρχουν στοιχεία που είναι σαν τα ίχνη πάνω στο χιόνι ή στην άμμο. Αυτά σβήνουν γρήγορα. Υπάρχουν όμως και ίχνη πάνω σε φρέσκο τσιμέντο που πήζει. Αυτά μένουν ανάγλυφα.


Ο πανικός του '71
-Όλοι οι Έλληνες χαρακτηρίστηκαν ότι έχουν αντεθνική δράση.
-Με την ανανέωση των φακέλων επί ημερών Ιωαννίδη οι χαρακτηρισθέντες αριστεροί ήταν περισσότεροι από τους κατοίκους της χώρας.
-Καταστράφηκαν όλοι οι φάκελοι εκτός των διακεκριμένων κομμουνιστών α, β, γ κατηγορίας.


ΣΥΝΤΟΜΑ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ
Δύο ολόκληρες δεκαετίες χρειάστηκαν για να δημιουργήσει το αρχείο ελληνικών γραμμάτων “ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΕΒΙΘΟΠΟΥΛΟΣ” στο οποίο ως γνωστόν έχει δώσει το όνομα του αντιστασιακού πατέρα του. Στην αρχή, όλη αυτή η προσπάθεια ήταν ένα στοίχημα που αναβαθμίστηκε σε πείσμα και μετά σε όρκο ιερό για να γίνει τελικά όνειρο ζωής. - Πότε όλο αυτό το τεράστιο υλικό του αρχείου θα αρχίσει να βλέπει το φως της δημοσιότητας; - Το 2012, ελπίζω να είμαι έτοιμος να καθελκύσω το αρχείο στη θάλασσα του διαδικτύου για το μεγάλο του ταξίδι. Το αρχείο θα είναι πλέον κτήμα αυτών που τους ανήκει. Προσωπικά δεν θέλω την παραμικρή ανταμοιβή. Το ότι κράτησα το λόγο μου προς τον εαυτό μου, αυτό μου φτάνει.


Φάκελος «ΦΑΚΕΛΩΜΑ»
ΑΠΟ ΤΟΝ υπερβάλλοντα ζήλο των διαφόρων υπηρεσιών, μυστικών και φανερών, που είχαν επωμιστεί την παρακολούθηση του Έλληνα πολίτη και τη διατήρηση των περιβόητων φακέλων φρονημάτων, ΚΥΠ (Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών), ΓΔΕΑ (Γενική Διεύθυνση Εθνικής Ασφαλείας), ΕΣΑ (Ελληνική Στρατιωτική Αστυνομία), Αστυνομία, Μεραρχίες, Νομαρχίες και άλλοι, το καθεστώς έφτασε σε ένα πραγματικά τραγελαφικό αδιέξοδο.

Τον Σεπτέμβριο του 1971, οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της δικτατορίας θορυβούνται πολύ μέχρι πανικού, καθώς αντιλαμβάνονται ότι εφαρμόζοντας το “πας μη χουντικός κομμουνιστής” έχει φακελωθεί ως άκρως επικίνδυνος το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας, ακόμα και παιδιά και υπέργηρα άτομα. Δεν υπήρχε Έλληνας, χάρη στους πάντα πρόθυμους πληροφοριοδότες, που να μη φέρει λίγο ή πολύ το στίγμα του “εχθρού της Ελληνικής Επαναστάσεως”.

Και το ζήτημα τίθεται άρον-άρον επί τάπητος στη γνωστή αίθουσα 14 των παλαιών ανακτόρων όπου ο πρωθυπουργός με άκρως απόρρητο επείγον σήμα καλεί τον σκληρό πυρήνα των “Επαναστατών” σε μία κορυφαία σύσκεψη “επί θεμάτων εθνικής ασφαλείας”. Στη σύσκεψη αυτή παίρνουν [ μέρος ο Γ. Παπαδόπουλος, ο Παττακός, Μακαρέζος, Αγγελής, Ρουφογάλης, Θωμόπουλος και όλη η αφρόκρεμα του καθεστώτος. Αφού εντοπίζεται το πρόβλημα “ότι ακολουθώντας τις παλιές αυστηρές και άκαμπτες πρακτικές” όλοι οι Έλληνες έχουν χαρακτηριστεί ως έχοντες αντεθνική δράση, αποφασίζεται το εξής απίθανο, να καταστραφούν όλοι οι φάκελοι, πλην των διακεκριμένων κομμουνιστών α, β και γ κατηγορίας, δηλαδή των άκρως επικινδύνων (εισήγηση Αγγελή) και να φτιαχτούν από την αρχή καινούργιοι με νέα ενημέρωση, διασταυρωμένα στοιχεία και με κάποια ελαστικότητα. Όπου να διαφοροποιείται ο κομμουνιστής από τον εχθρό του καθεστώτος.

Ο αντιστράτηγος Δημήτριος Μπίκος, ο ηρωικός συνταγματάρχης της Μόρφου, γνωστός από τις αποκαλύψεις του για την προδοσία της Κύπρου, καταθέτει στο αρχείο Λεβιθόπουλου “επειδή ήμουν πιστός στον βασιλέα και αντίθετος στις ανοησίες κάποιων του καθεστώτος και δεν απολάμβανα της συμπαθείας των με χαρακτήρισαν ως κομμουνιστή α’. Έκανα βλακεία που δεν πήρα τους φακέλους από την ΚΥΠ όταν μπορούσα”. Τελικά, η ανανέωση των φακέλων άρχισε και ευοδώθηκε επί ημερών Ιωαννίδη, οπότε έφτασαν οι χαρακτηρισθέντες αριστεροί περισσότεροι από τους κατοίκους της χώρας!

Τα λάθη τους στο Κυπριακό μετρούν -εκ των υστέρωνοι δικτάτορες. Σε επιστολή του Παττακού προς τον Δ. Λεβιθόπουλο, ο άλλοτε κραταιός άνδρας της Χούντας παραδέχεται μία ακόμη «παγίδα» στον χειρισμό του θέματος της Κύπρου.

«Το Υπουργείον Εξωτερικών, μας ενημέρωσεν ότι εν Γενεύη είχε συμφωνηθή, προ της επεμβάσεώς μας, μεταξύ τουρκικής και ελληνικής κυβερνήσεως ένα σχέδιον ενώσεως της Κύπρου μετά της Ελλάδος.
Υπελείποντο αι λεπτομέρειαι των ανταλλαγμάτων...», αναφέρει ο Στ. Παττακός.
Πρόκειται για τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Κεσσάνη της Τουρκίας και την Αλεξανδρούπολη της Ελλάδας το φθινόπωρο του 1967, λίγο καιρό μετά το απριλιανό πραξικόπημα.
«Ε, λοιπόν, αυτοί οι οποίοι μας ωδήγησαν “στην παγίδα” Κεσσάνης -Αλεξανδρουπόλεως του έτους 1967, ήσαν: α. Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, β. Ο πρωθυπουργός Κόλλιας Κωνσταντίνος, γ.

Ο Υφυπουργός Εξωτερικών Χριστόπουλος και φυσικά όλοι αυτοί, εν συνεργασία, πάντοτε και εις όλας τας παγίδας, μετά των γνωστών αγνώστων “Ελλήνων και ξένων” “αντιστασιακών” κυριώτεροι των οποίων ήσαν οι Αμερικάνοι! Πώς και πότε το αντελήφθησαν; Μετά το αποτυχόν κίνημα του Βασιλέως της 13ης Δεκεμβρίου 1967.

Τότε επληροφορήθημεν ότι η Κυβέρνησις των ΗΠΑ με Πρόεδρον ακόμη τον θανασίμως μισούντα ημάς -αιωνία η μνήμη του εις τους φίλους του- Τζόνσον, είπεν εις το “Στέιτ Ντιπάρτμεν” “μια Χούντα που κατώρθωσε να ρίξη τον Βασιλιά δεν μπορεί να πέση με τα μέσα που χρησιμοποιήσαμεν έως τώρα. Δοκιμάσετε άλλας μεθόδους...”, αναφέρει, προχωρώντας στο προκείμενο: “...(η συνάντηση της Κεσσάνης-Αλεξανδρουπόλεως)... δεν δύναμαι να βεβαιώσω αν ήτο παγίς δι’ ημάς ή πιθανότης διά το Υπουργείον Εξωτερικών, στηριζόμενη εις προηγούμενας συζητήσεις αορίστους.

Το βέβαιον είναι ότι Τούρκοι και Έλληνες συνηντήθησαν τον Σεπτέμβριον 1967 εις Κεσάνην και Αλεξανδρούπολιν διά να λύσουν το Κυπριακόν πρόβλημα. Δεν μου είναι δυνατόν να πιστεύω ότι το Ελληνικόν Υπουργείον Εξωτερικών ηγνόει τας -γνωστάς και εις τον πλέον αγράμματον Έλληνα Στρατιώτην- ότι οι Τούρκοι, ουδέποτε εσκέφθησαν να επιτρέψουν ένωσιν της Κύπρου μετά της μητρός της Ελλάδος. Εξ αυτού του γεγονότος εκφράζω την πεποίθησίν μου ότι επρόκειτο περί παγίδος! Την αντιμετωπίσαμεν όμως κατά τον πλέον δυνατόν καλλίτερον τρόπον. Απεσύραμε όσας δεν ήτο δυνατόν να αποκρύψωμεν εις Κύπρον ελληνικές δυνάμεις της “Μεραρχίας”...» Το γόητρο του ελληνικού έθνους και η άμυνα της Κύπρου είχαν τρωθεί καίρια....


Αόρατοι «υπερυπουργοί»
ΔΕΝ ΗΤΑΝ μόνο οι γνωστοί από τους... μνημειώδεις λόγους τους και από τα ατέλειωτα “επίκαιρα” του κινηματογράφου οι πρωταγωνιστές της δικτατορίας. Υπήρχαν και αυτοί που δρούσαν εντελώς σιωπηρά και παρασκηνιακά αναλαμβάνοντας καθήκοντα και αποστολές υπερ-υπουργών. Δεν ήταν απλώς οι στηλοβάτες του καθεστώτος τύπου Τομ Πάπας κ.λπ. Μιλάμε για πανίσχυρους “υπουργούς” μπαλαντέρ, εμφανίζονταν ως οι από μηχανής θεοί σε κάθε λογής καταστάσεις. Διεθνείς σχέσεις, εμπόριο όπλων, πετρέλαιο κ.λπ. Και ασκούσαν τη “γοητεία” τους, διαθέτοντας ισχυρές διασυνδέσεις σε κυκλώματα κυρίως του εξωτερικού με τεράστιες οικονομικές και πολιτικές επιρροές. Ο παρ’ ολίγον και τύποις υπουργός -ακόμη και πρωθυπουργός- Νικόλαος Φαρμάκης δεν είναι γνωστός στον πολύ κόσμο για τα υψηλά καθήκοντά του στην κυβέρνηση Παπαδόπουλου, αναλαμβάνει ωστόσο να ξεμπλοκάρει 4 πολεμικά αεροσκάφη από την Αμερική προς την Ελλάδα, παίζει πολύ σημαντικό παρασκηνιακό ρόλο σε όλη την εξέλιξη του Κυπριακού, συνομιλεί με “πετρελαιάδες” και στηρίζει από την πρώτη μέρα τον Παπαδόπουλο, παρόλο που ο ίδιος ήταν ευνοημένος του παλατιού.

Το απόγευμα της 21ης Απριλίου τον καλεί ο Παπαδόπουλος να ορκιστεί υπουργός. Ο τέως βασιλιάς αρνείται, πιθανόν για να μην εκτεθεί περισσότερο το παλάτι για συνεργασία με τους πραξικοπηματίες. Αλλά και ένας Ελληνοαμερικανός, ονόματι Κρίστοφερ, πρώην δήμαρχος του Σαν Φραντσίσκο, παίζει ρόλο όχι απλού διαμεσολαβητή, αλλά υπουργικού. Προσωπικός φίλος του Νίξον, τον συναντά συχνά στο ξενοδοχείο Πλάζα και με σύνδεσμο τον Μ. Κωττάκη, διευθυντή του διπλωματικού γραφείου του Υπουργού Εξωτερικών Πιπινέλη, προσπαθεί να διασυνδέσει τους Συνταγματάρχες με το μέλλοντα Πρόεδρο των ΗΠΑ.

Μάλιστα, προτείνει το δικηγορικό γραφείο του Νίξον -όλα αυτά ένα χρόνο πριν από την εκλογή του- να αναλάβει την υπεράσπιση των υποθέσεων της Ελλάδας σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο της Ουάσιγκτον αντί 300.000 δολαρίων ετησίως.
Εκτός όμως από αυτούς, στον κατάλογο των “υπερυπουργών” είναι και άλλοι, όχι πολλοί μα ισχυροί και ως εκ τούτου εκλεκτοί. Πήτερ Δάνος, Λ. Μέντης και άλλοι.


Σχεδίαζαν να δραπετεύσουν από τον Κορυδαλλό
ΜΙΑ ΟΜΑΔΑεγκλείστων αξιωματικών του σκληρού πυρήνα της δικτατορίας είχε καταστρώσει σχέδιο απόδρασης μέσα από τις φυλακές Κορυδαλλού. Φαίνεται απίστευτο, αλλά προκύπτει από την αλληλογραφία Παττακού-Λεβιθόπουλου και σώζεται μέχρι σήμερα και το σχέδιο.

Παττακός, Ντερτιλής, Παπαποστόλου, το χειμώνα του ’80 είχαν τεθεί επικεφαλής και μερικών άλλων και ετοίμαζαν μυστικά το κόλπο μιας μεγάλης απόδρασης. Και όλα αυτά παρά τις συστάσεις Παπαδόπουλου που απείχε λέγοντάς τους πως αν γλυτώσουν από τις σφαίρες των φρουρών το πολύ να φτάσουν ώς το νοσοκομείο της φυλακής με σπασμένα μέλη. Το “σχέδιο ενεργείας” εντελώς μυστήρια φτάνει στα αφτιά της διεύθυνσης των φυλακών και όπως είναι φυσικό γίνεται χαμός.

Αμέσως αρχίζουν και έριδες μεταξύ επιδόξων δραπετών για τη διαρροή που πιθανόν οφείλεται σε στημένο αφτί κάποιου αρχιφύλακα. Παλιές μέθοδοι και μην ξεχνάμε ποιοι ήταν οι πρώτοι διδάξαντές του και οι τοίχοι έχουν αφτιά.

Ο ίδιος ο Παττακός γράφει σε απόρρητη επιστολή του: “Μου προετάθη υπότινος των συνεγκλήστων η απόδρασις ως γενναία πράξις και επιτρεπτή επιβαλλομένη υπό τον στρατιωτικόν κανονισμόν προς δικαίωσιν του αγώνος μας. Ήρχισα να μελετώ και να σχεδιάζω. Ευρήκα λύσεις τινάς, δεν ευρέθη ευκαιρία έντιμος. Ευρεθείς εις κλούβαν από αεροδρομίου Χανίων προς φυλακάς Χανίων, μου εγένετο πρότασις να αποδράσω υπό συνοδεύοντός με στην κλούβα ενωματάρχου... Επίσης εις τας φυλακάς Χανίων μου έγινε πρότασις υπό δύο συνεγκλήστων γενναίων Κρητών να αποδράσουμε κατόπιν τραυματισμού ή δολοφονίας φρουρού. Απέρριψα την πρόταση ως ήτο φυσικόν”. Στον Κορυδαλλό το σχέδιο αποδράσεώς μας το εμελέτον και το πρότεινα αυτοπροσώπως εις τον κ. Ντερτιλήν.

Δεν το ηρνείτο, το έβλεπε αδυνάτου πραγματοποιήσεως διότι προέβλεπεν: α. Επί πολλάς ώρας νυχτός κοπήν 2 ή 4 σιδηρών κολονών του ασφαλιστικού πλέγματος του παραθύρου διά να γίνει άνοιγμα διελεύσεως του σώματος. Να περάσει με μεγάλη δυσκολία το σώμα σου, να κρεμαστείς από τα κάγκελα, να πηδήσεις κάτω εις βάθος 5 μέτρων ή να κατέλθεις τη βοηθεία των σενδονιών του κελιού που πιθανότατα θα γινόσουν αντιληπτός από την έναντι σκοπιά. Να περπατήσεις 3 μέτρα διά να προσεγγίσεις τον μανδρότοιχον, να σκαρφαλώσεις επάνω, να πηδήσεις κάτω τρία μέτρα πιθανόν υπό τα βλέμματα του σκοπού, που αν και νυξ φωτίζεται υπό περιστρεφομένου προβολέως... να πλησιάσεις τον τελευταίον μανδρότοιχον διανύων απόστασιν εκ του προηγουμένου περί τα 50 μέτρα και να τον ανεβείς, να πηδήσεις κάτω και να βρεθείς εις τη λεωφόρο της Ελευθερίας”.

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 21/04/2011