Οκτώβριος 1940 - Απρίλης 1941. Η Ελλάδα διεξάγει έναν πολύ άνισο πόλεμο για να υπερασπιστεί την ίδια την ύπαρξή της. Παλεύει με δύο αυτοκρατορίες.

Οι πνευματικοί άνθρωποι της χώρας συσπειρώνονται και δίνουν την δική τους μάχη καθημερινά μέσα από τον ημερήσιο τύπο για να εμψυχώσουν τον λαό, να τονώσουν το φρόνημα του μαχόμενου με τις οβίδες και τα κρυοπαγήματα φαντάρου και να απαθανατίσουν στις χρυσές δέλτους της ιστορίας τις αλλέπαλληλες νίκες του ηρωικού στρατού μας.

Κείμενα ανεπανάληπτα, μβημεία λόγου γράφονται μέσα σε αυτόν τον πόλεμο από την στρατιά των λογοτεχνών μας που ήσαν τότε οι πλέον πεφωτισμένοι στοχαστές οι οποίοι πέρασαν από τα Ελληνικά Γράμματα.

Η περίφημη και δυστυχώς, για τις επόμενες γενιές, ανεπανάληπτη "γενιά του '30" των πνευματικών μας ανθρώπων που το 1940 έβαλε "πυρ ομαδόν" κατά του εχθρού, Ιταλών και Γερμανών, με αήττητο όπλο τους τον Έλληνα λόγο. Τον υψηλότερο στοχασμό που ξεπηδά ως νάμα θεϊκό από την ευλογημένη ψυχή των δημιουργών.

Οι εφημερίδες διέθεσαν τις σελίδες τους στους στρατιώτες του λόγου και το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό.

Αμέσως μετά παραθέτουμε το μανιφέστο των νέων συγγραφέων καθώς επίσης και την έκκλιση των Ελλήνων διανοουμένων προς τους διανοούμενους όλου του κόσμου.

ΕΚΚΛΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΥΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

10 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1940

ΕΙΝΑΙ δύο ἑβδομάδες τώρα πού μ’ ἕνα τελεσίγραφο, μοναδικό στά διπλωματικά χρονικά τῶν ἐθνῶν, γιά τό περιεχόμενο, τήν ὥρα καί τόν τρόπο πού τό παρουσίασαν, ἡ Ἰταλία κάλεσε τήν Ἑλλάδα νά τῆς παραδώση τά ἐδάφη της, ν’ ἀρνηθῆ τήν ἐλευθερία της, καί νά κατασπιλώση τήν τιμή της.
Οἱ Ἕλληνες δώσαμε, στήν ἰταμή αὐτή ἀξίωση τῆς φασιστικῆς βίας, τήν ἀπάντησι πού ἐπέβαλλαν τριῶν χιλιάδων ἐτῶν παραδόσεις, χαραγμένες βαθιά στήν ψυχή μας, ἀλλά καί γραμμένες στήν τελευταία γωνιά τῆς ἱερῆς μας γῆς, μέ τό αἶμα τῶν μεγαλυτέρων ἡρώων τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Κι αὐτή τή στιγμή, κοντά στό ρεῦμα τοῦ Θυάμιδος καί στίς χιονισμένες πλαγιές τῆς Πίνδου καί τῶν μακεδονικῶν βουνῶν, πολεμοῦμε, τίς περισσότερες φορές μέ τή λόγχη, ἀποφασισμένοι νά νικήσουμε ἤ νά πεθάνουμε μέχρι ἑνός.
Σ’ αὐτόν τόν ἄνισο σκληρότατο, ἀλλά καί πεισματώδη ἀγῶνα, που κάνει τόν λυσσασμένο ἐπιδρομέα νά ξεσπάζη κατά τῶν γυναικῶν, τῶν γερόντων καί τῶν παιδιῶν, νά καίη, νά σκοτώνη, ν’ ἀκρωτηριάζη, νά διαμελίζη τούς πληθυσμούς στίς ἀνοχύρωτες κι ἄμαχες πόλεις μας καί στα εἰρηνικά χωριά μας, ἔχουμε τό αἴσθημα ὅτι δέν ὑπερασπιζόμαστε δική μας μόνον ὑπόθεσι: Ὅτι ἀγωνιζόμαστε γιά τήν σωτηρία ὅλων ἐκείνων τῶν ὑψηλῶν ἀξιῶν πού ἀποτελοῦν τόν πνευματικό καί ἠθικό πολιτισμό, τήν πολύτιμη παρακαταθήκη πού κληροδότησαν στήν ἀνθρωπότητα οἱ δοξασμένοι μας πρόγονοι καί πού σήμερα βλέπουμε ν’ ἀπειλοῦνται ἀπό τό κύμα τῆς βαρβαρότητας καί τῆς βίας. Ἀκριβῶς αὐτό τό αἴσθημα ἐμπνέει τό θάρρος σ’ ἐμᾶς τούς Ἕλληνας διανοούμενους, τούς ἀνθρώπους τοῦ πνεύματος καί τῆς τέχνης, ν’ ἀπευθυνθοῦμε στούς ἀδελφούς μας ὅλου τοῦ κόσμου γιά νά ζητήσουμε, ὅχι τήν ὑλική, ἀλλά τήν ἠθική βοήθειά τους. Ζητοῦμε τήν εἰσφορά τῶν ψυχῶν, τήν ἐπανάστασι τῶν συνειδήσεων, τήν ἐργασία, τό κήρυγμα, τήν ἄμεση ἐπίδρασι, παντοῦ ὅπου εἶναι δυνατόν, τήν ἄγρυπνη παρακολούθησι καί τήν ἐνέργεια γιά ἕναν καινούριο πνευματικόν Μαραθῶνα, πού θ’ ἀπαλλάξη τά δυναστευόμενα ἔθνη ἀπό τή φοβέρα τῆς πιό μαύρης σκλαβιᾶς πού εἶδε ποτέ ὁ κόσμος. Ὅταν μιά τέτοια ἐπανάστασις συντελεσθῆ, ἡ Νίκη θά στεφανώση τό μέτωπο καί τού τελευταίου, τοῦ πιό ταπεινοῦ ἐργάτη.

Μέ τή μεγάλη καί σταθερά αὐτή ἐλπίδα, σᾶς στέλνουμε τόν ἀδελφικό μας χαιρετισμὀ:

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, ΣΠΥΡΟΣ ΜΕΛΑΣ, ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ, ΣΩΤ. ΣΚΙΠΗΣ, ΔΗΜ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ, Κ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΒΕΗΣ, Κ. ΠΑΡΘΕΝΗΣ, ΙΩΑΝ. ΓΡΥΠΑΡΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗΣ, ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ, Κ. ΟΥΡΑΝΗΣ, Μ. ΜΑΛΑΚΑΣΗΣ, ΓΡΗΓ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΛΕΞ. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΥΣ, ΑΡΙΣΤ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ.

Η "ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ" ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940

ΤΑ ΘΑΥΜΑΣΤΑ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΕΠΟΥΣ